Zawód PSYCHOLOG – rozmowa z Anną Mróz

Co według Pani jest najciekawsze w byciu psychologiem?

Psycholog to bardzo ciekawy i życiowy zawód, dający możliwość rozwoju i pracy na wielu obszarach – min. w szpitalach, w gabinetach, w poradniach, w szkołach, w domach seniora, w domach dziecka, w służbach mundurowych, w biznesie, na gruncie szkoleniowym, w reklamie, czy HR-ach. To zawód, który umożliwia poznawanie i zrozumienie mechanizmów, które kierują ludźmi. Umożliwia także poznanie nas samych oraz rozwijanie się. Daje życiową wiedzę i naprawdę ogrom umiejętności.

Jesteśmy istotami psychospołecznymi – i ja się tu świetnie wpisuję. Uwielbiam ludzi i pracę z nimi – wszelaką. Ich sukcesy, ich rozwój – to moja siła napędowa do dalszej pracy. To nadaje rzeczywisty sens temu, co robię.

Jakie zna Pani pozytywy bycia psychologiem?

Zarówno studia, jak i praca zawodowa są wymagające i bywa naprawdę ciężko – to jednak pojawia się także ogromna satysfakcja – z różną siłą i częstotliwością 😉 Jak już wspomniałam, jesteśmy wyposażeni we wiedzę o innych i relacjach międzyludzkich, o mechanizmach społecznych, ale także mamy możliwość coraz to głębszego poznawania siebie samego. Potrafimy np. zinterpretować określone zachowania ludzkie w konkretnych sytuacjach, zrozumieć emocje i uczucia, wytłumaczyć wpływ temperamentu i osobowości na działania.

Jakie cechy powinien posiadać psycholog?

Jedną z najważniejszych umiejętności w zawodzie psychologa jest budowanie ciepłej, wspierającej relacji, opartej na empatii. Psycholog powinien traktować z należytym szacunkiem każdego, kto się do niego zwraca o pomoc, wsparcie, czy z jakimkolwiek innym zapytaniem. Powinien akceptować uczucia drugiej osoby, jej wartości i poglądy. Potrafi także przyjąć opinie na swój temat. Psycholog to osoba, która zapewnia poczucie bezpieczeństwa, stwarzając możliwość zbudowania wzajemnego zaufania i poprawnej relacji. Dobry psycholog winien mieć otwarty umysł, zachowywać elastyczność, wychodzić poza stereotypowe myślenie, poszukiwać rozwiązań. Kolejnym ogromnym zasobem psychologa są odpowiednie umiejętności komunikacyjne – musi on umieć słuchać, okazywać zaangażowanie i zainteresowanie rozmówcą, ale także powinien wykazywac się umiejętnością dokonywania podsumowań, wybierając przy tym najbardziej istotne informacje i dokonywać diagnozy, czy udzielać informacji zwrotnej drugiej osobie. Bardzo ważna jest również umiejętność zadawania trafnych pytań i dostosowanie języka do rozmówcy.

Pamiętajmy, że dobrego psychologa nie determinuje wyłącznie pozyskana wiedza naukowa i zdobyte kwalifikacje, ale także umiejętność zastosowania tego wszystkiego w praktyce, w relacji z druga osobą.

I na koniec uwaga! Dobry specjalista, dobry psycholog cechuje się także umiejętnością zadbania o siebie samego, o posiadanie życia poza pracą i stresem z nią związanym

Jakie były pani ulubione zajęcia na studiach?

To naprawdę bardzo interesujące i jak już wspomniałam życiowe studia. Uczelnie oferują swoim studentom atrakcyjne kursy fakultatywne z możliwością wyboru. Niewątpliwie każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. Ja znalazłam i rzeczywiście najwięcej wyniosłam z warsztatów, które wybierałam samodzielne, zgodnie ze swoimi zainteresowaniami. Byłam nastawiona na aktywną pracę, na udział w warsztatach, tworzenie procesów grupowych i żywą relację na zasadzie „klient – pomagacz”.

Warto tutaj wspomnieć, że tak naprawdę nauka w tym zawodzie rozpoczyna się dopiero po studiach. O tym, czy studia psychologiczne rzeczywiście przygotowują do pracy w zawodzie można długo dyskutować, jednak rzeczywistość jest taka, że chcąc podjąć zatrudnienie w większości miejscach pracy – same studia zdecydowanie nie wystarczają. Zazwyczaj wymagane są dodatkowe szkolenia, kwalifikacje i uprawnienia. Jeśli jesteście zdecydowani na obranie takiej ścieżki zawodowej – i szybciej, zaczniecie odkładać „grosiki” do skarbonki, tym więcej osiągniecie.

Czy uważa pani że klasy o kierunku psychologicznym pomagają w przyszłości na studiach?

Jeśli młody człowiek już na poziomie szkoły licealnej interesuje się zagadnieniami związanymi naukami społecznymi, a w szczególności studiami psychologicznymi – to zdecydowanie odpowiedni dla niego profil kształcenia. Jest to też czas na „posmakowanie” z czym tą psychologię tak naprawdę można jeść.

Jeśli interesuje Was tematyka społeczna, jesteście otwarci na potrzeby innych ludzi, posiadacie wysoki poziom empatii i wewnętrzną chęć niesienia pomocy innym – jesteście w dobrym miejscu. Ten czas pomoże Wam także zweryfikować, czy to, czym dzisiaj chcielibyście zajmować się w przyszłości rzeczywiście jest TYM. Ponadto to co oferują takie klasy, czyli: udział w kursach, badaniach, warsztatach, spotkania ze specjalistami niewątpliwie ułatwią wam „start” na początkowej drodze studiów.

Pamiętajcie jednak, że udział w wykładach, konwersatoriach, czy oczytanie się w literaturze nie jest tożsame z praktyką – a to właśnie one nas najbardziej wzbogacają. Jeśli macie taką możliwość udzielajcie się w kołach naukowych czy wolontariacie już teraz. Sprawdzajcie, poszukujcie tego swojego „kawałka psychologii”.

Jakie są najczęstsze niekontrolowane zachowania występujące u osób, które w danym momencie
np. kłamią?

Rozpoznanie kłamstwa często stanowi spore wyzywanie. Istnieje jednak znaki świadczące o tym,
że nasz rozmówca kłamie:

1. Mowa ciała – ukrywanie dłoni (krzyżowanie na wysokości klatki piersiowej, chowanie do kieszeni, skrywanie za plecami); próba siedzenia prosto, albo nerwowe przebieranie nogami; zaciskanie lub oblizywanie ust
2. Oddech – ciężki oddech, płytki głos
3. Sztywność – napięta postawa ciała, wzruszanie ramionami, skrzyżowane dłonie
4. Nadmierne pocenie się – głównie czoło lub dłonie
5. Unikanie kontaktu wzrokowego – pusty wzrok prosto w oczy, rzadkie mruganie powiekami – lub odwrotnie
6. Szybka chęć zmiany tematu
7. Częstsze dotykanie dłonią twarzy, włosów, szyi, nosa, ust
8. Odmowa odpowiedzi na zadawane pytania, oskarżanie drugiej osoby o kłamstwo
9. Wyższy ton i tempo wypowiedzi, jąkanie się

Czym różni się choroba od zaburzeń psychicznych?

Zarówno choroby, jak i zaburzenia psychiczne są klasyfikowane w formie Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10. Każda klasyfikacja – ta również – stanowi wyłącznie uproszczony opis rzeczywistości.

Choroby psychiczne są to takie jednostki jak:

• otępienie,
• schizofrenia,
• choroba afektywna jednobiegunowa,
• choroba afektywna dwubiegunowa.

Za choroby psychiczne uznawane są również zaburzenia powstające na tle organicznych zmian w centralnym systemie nerwowym. Pozostałe jednostki określane są mianem zaburzeń psychicznych.  Są to:

• Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i pod postacią somatyczną (np. obie, zaburzenia lękowe, zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia stresowe pourazowe);
• Zaburzenia odżywiania się – bulimia i anoreksja;
• Zaburzenia snu;
• Zaburzenia seksualne;
• Zaburzenia związane z połogiem;
• Uzależnienia (np. od alkoholu, od tytoniu, od leków, od narkotyków, od witamin);
• Zaburzenia osobowości (np. paranoiczna, chwiejna emocjonalnie);
• Trwałe zmiany osobowości (np. po katastrofach);
• Zaburzenia nawyków i impulsów (np. piromania, kleptomania);
• Zaburzenia identyfikacji płciowej i Zaburzenia preferencji seksualnych

Choroba psychiczna to stan zaburzenia postrzegania realnej rzeczywistości. Chory ma omamy, urojenia oraz zaburzony tok myślenia, a fałszywy odbiór lub przeżywanie świata prowadzi do dziwacznych, nieuzasadnionych sytuacją zachowań i działań.